Design principes

De stijl van de iconen is gebaseerd op de beide rijksoverheidlettertypen. Karakteristieke kenmerken van de RijksoverheidSans en de RijksoverheidSerif zijn terug te vinden in de iconen. Dit zorgt voor visuele samenhang tussen tekst en beeld, toevoeging van 'eigenheid' van de rijkshuisstijl en daardoor een betere herkenbaarheid.

De iconen van Rijksoverheid mogen daarom uitsluitend toegepast worden in uitingen die de rijkshuisstijl voeren. De rijksiconen zijn immers een onderdeel van de huisstijlelementen van de Rijksoverheid en vormen daarmee een onderdeel van de identiteit van de Rijksoverheid. Het is daarom niet toegestaan deze iconen in een andere stijl dan de rijkshuisstijl toe te passen.

De 'keep' is een inkeping die diepte suggereert en dynamiek aan het icoon toevoegt. Het is een scherpe driehoekige vorm met een afgeronde punt, die we ook tegenkomen in de kenmerkende lettervormen uit de huisstijlfonts. De hoek van de keep mag variëren, maar de radius van de afronding is altijd optisch gelijk. Door consequente toepassing hiervan ontstaat eigenheid en herkenbaarheid van de stijl.

De vorm van een icoon wordt opgebouwd vanuit een gestileerde waarneming in plaats van geometrische vormen. Dit geeft de iconen een waarheidsgetrouwe en hedendaagse uitstraling.

Bijvoorbeeld: een icoon van een auto verbeeldt een generieke, merkloze en moderne auto. Teruggebracht tot de essentie en helder in vorm.

De afgeronde hoeken geven de iconen een vriendelijk en toegankelijk karakter. Door een object dat dichterbij staat een andere hoekradius te geven dan een object in de verte wordt op subtiele wijze diepte gesuggereerd. Kleine objecten hebben een afronding van twee pixels (op een grid van 64 x 64 pixels) en grotere objecten een afronding van één pixel. Binnenvormen zijn altijd voorzien van rechte hoeken.

Een onderwerp wordt altijd vanuit vooraanzicht zonder perspectief afgebeeld, tenzij een zijaanzicht de begrijpelijkheid bevordert. De dieptewerking tussen verschillende onderdelen binnen één object wordt verbeeld door toepassing van de keep. Indien meerdere objecten zich voor elkaar bevinden en overlappen, wordt diepte gesuggereerd door het aanbrengen van een lijn van twee pixels (op 64 x 64 pixel grid).

Het achtergrondvlak van een icoon is altijd een vierkant met een lichte bolling. Hierdoor ogen de iconen wat vriendelijker. Ook spreekbalonnen hebben een enigszins opgeblazen vorm.

De begrijpelijkheid van het icoon gaat te allen tijde voor vorm. De beoogde toepassing is hierin leidend: het icoon moet optimaal functioneren binnen de gestelde context. Om dit te bereiken is het belangrijk dat de gekozen verbeelding van het onderwerp universeel is. Hoe moeilijker het onderwerp uit te leggen is, hoe eenvoudiger het uitgebeeld moet worden. Het heeft de voorkeur een icoon op te bouwen vanuit één element. Maar soms kan het voor de begrijpelijkheid of context wenselijk zijn om een combinatie te maken van meerdere objecten of onderwerpen.

Een icoon opgebouwd uit één vorm is ideaal, uit twee vormen maximaal. Bij wijze van uitzondering is een combinatie van meer dan twee objecten alleen toegestaan als het te verbeelden onderwerp echt niet anders toelaat.

Uiteraard is uitgangspunt dat iconen voor zich spreken en een tekstuele toevoeging overbodig is. Vaak blijkt de betekenis van iconen vanzelf uit de context waarbinnen deze toegepast worden. Soms is een tekstuele toevoeging onvermijdelijk, waar het gaat om organisatienamen bijvoorbeeld. In dat geval wordt altijd de RijksoverheidSans Bold gebruikt.

Het is mogelijk een extra informatieniveau aan een icoon toe te voegen. Ook hier geldt: de begrijpelijkheid van het icoon gaat altijd voor vorm.

Als de extra informatie variabel is kun je in een box de status van de boodschap vermelden. Deze box is een 20 x 20 pixel variant van het achtergrondvlak met een outline van 3 pixels. Door toevoeging van kleur krijgt de status extra attentiewaarde.

De iconen worden opgezet in één kleurvariant (meestal zwart) en kunnen in elke kleur van het huisstijlkleurenpalet gebruikt worden. Het gebruik van tinten, arcering en gradient is niet toegestaan. Let wel op voldoende contrastwaarde tussen de kleur van het icoon en de achtergrond kleur. Een geel icoon op een witte ondergrond bijvoorbeeld is 'slecht leesbaar'.

Onderwerpen die waarheidsgetrouw wit zijn, zoals een enveloppe of een vel papier, zijn als icoon ook wit en worden omrand door een lijn van 5 pixels bij een formaat van 64 x 64 pixels.

Voor witte objecten is een alternatief icoon nodig voor diapositieve toepassing. Belangrijk is dat het icoon geen lijnicoon is maar opgebouwd uit vlakken en optisch dezelfde uitstraling en grootte heeft als de positieve versie ervan.

De iconen moeten pixel-perfect zijn bij oplevering en vervaardigd worden in een vector bestand (.ai, .svg) op afgesproken afmeting en formaat. Van de iconen moet tevens een .png met transparantie opgeleverd worden voor digitale toepassing. Dit maakt ze optimaal inzetbaar, van smartphone tot billboard.

Wil je hier meer lezen over pixel perfect? We hebben een speciaal lemma voor ontwerpers over pixel perfect geschreven.

De standaard afmeting van iconen die ontwikkeld worden voor digitale toepassingen is 64 x 64 pixels. De verschijningsvorm van de onderwerpen en de verhouding tussen lengte en breedte zijn zeer divers. Daarom moeten de iconen onderling een optisch gelijke hoeveelheid zwart hebben. Indien de toepassing het vraagt, kunnen iconen op een afwijkend formaat ontwikkeld worden. De iconen moeten per formaat afzonderlijk getekend worden en vervolgens nogmaals pixelperfect gemaakt worden om te komen tot een optimaal resultaat. Speciaal voor de mediatheek-applicatie is het formaat van de iconen 24 x 24 pixels. Hierdoor is er minder ruimte voor detail beschikbaar en vervalt de 'keep'.

Het is niet toegestaan eigen iconen voor social media te ontwikkelen in de rijksbrede iconenstijl. Hiervoor gebruiken we de standaard logo’s zoals aangeboden worden door de afzonderlijke media.

Zet social media iconen niet om naar deze stijl.